Page 73 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa
P. 73
Semantik Anlayışın Başarısızlığından Pragmatik Soruna Doğru
edilemeyeceği için katı bir şekilde öze dair bir yaklaşımda bile, burada
varsayılan dilbilimsel sistemi sabitleme noktasında sorunlarla karşıla-
şacaktır. Dil filozofu Friedrich Waismann bu sorunları şu şekilde ta-
nımlamaktadır:
“Bir ifade, içine yerleştirileceği durum belirlendiğinde tanımlanmış olur.
Bir an için olasılıkları eksiksiz ve hiçbir şeyi atlamadan varsayarsak (sat-
rançta olduğu gibi), o zaman ifadenin kullanılacağı tüm koşulların kapsamlı
bir listesini çıkarabiliriz: Başka bir deyişle, eksiksiz bir tanım, yani olası tüm
kullanımları bir kez ve herkes için öngören ve bir kullanıma karar kılan bir
düşünce modeli (Denkmodell) inşa etmiş oluruz. Ancak gerçekte, öngörüle-
meyen bir etkenin ortaya çıkma olasılığı her zaman mümkündür. Bu yüzden
102
de mutlak kesinliğe ulaşamayız” .
c) Lafzi sınırlamayı (Wortlautgrenze) gerçekleştirmeye yönelik
üçüncü bir öneri, dil kullanımına ilişkin ampirik bulguları temel alma
hedefini içerir 103 . Ancak bu noktada, dilbilimsel ampirizm (Empirie)
kavramına ilişkin köklü yanlış anlaşılmalar mevcuttur. Her şeyden
önce hukukçular, dilbilimsel ampirizmden anlamın araştırılması ile
sabit bir anlamın belirlenmesi arasında net bir sınır çizmesini bekle-
mektedir. Bu bağlamda, anlamın tespiti yorum gerektirmeyen nesnel
verilere dayanmalıdır; buna karşın sabit anlamın belirlenmesi (Fest-
setzung), artık salt idrakla gerçekleşmeyecek gerekçeli (rechtfertigen-
de) bir yorumlama içerir. Bu soru ciddi bir şekilde incelendiğinde 104 ,
semantik kurallar aracılığıyla kanuna bağlılık (Gesetzesbindung) me-
102 Waismann, Verifizierbarkeit, in: Bubner (ed.), Sprache und Analysis –Texte zur
englischen Philosophie der Gegenwart, 1968, s. 154 vd., 160 vd.
103 Örnek olarak bkz. Rottleuthner, Zur Eigenständigkeit der Rechtswissenschaft,
in: Rottleuthner, Rechtswissenschaft als Sozialwissenschaft, 1973, s. 168 vd,
195; Harenburg, Die Rechtsdogmatik zwischen Wissenschaft und Praxis, 1986,
s. 294’den sonra daha sık.
104 Bkz. Koch/Rüßmann, Juristische Begründungslehre, 1982, s. 188 vd; Zimmer-
mann, Rechtswendung als Rechtsfortbildung. Untersuchungen zu einem “her-
meneutischen” Problem, 1977, s. 36 vd, 65 vd.
71