Page 69 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa

Semantik Anlayışın Başarısızlığından Pragmatik Soruna Doğru

semantik, dilbilimsel semantiği tamamen göz ardı edemez; sonuçta hukuki
semantik ve dilbilimsel semantik aynı doğal dille (natürliche Sprache) ilgi-
lenir ve hukuki dil normlarının geçerlilik iddiası nihayetinde doğal dili konu-
94
şanların dil kullanımına ilişkindir.”
Bu nedenle, hukukçuların anlamı (Bedeutung) kendilerinin belir-
lemesi ne arzu edilir ne de mümkün olabilir. Hukuk zorunlu olarak
doğal dilde ve doğal dil vasıtasıyla ortaya çıkar. Bu nedenle, hukuki
metinlerin anlamına ilişkin bir teori, makullük alanı (Plausibi-
litätsraum) olarak doğal dillere dayanmalıdır ve doğal olarak bu şekil-
de tümdengelim modelinin “dil felsefesine ilişkin varsayımları” tartı-
şılabilir olur. Dolayısıyla, bu varsayımların özelliği dil kurallarının
burada hukuk kuralları olarak ele alınmasıdır. (Dil kuralları) platonik
varlıklar olarak bir kelimenin anlamını belirler ve sınırlarını aşan her
kimse, hukuka aykırı davranmış olur. Yani bir dil kanunu (Sprachge-
setzbuch) vardır ve içeriği ampirik olarak elde edilecektir. Ancak
“ampirik tespit” terimi, görünüşte sağlam olan bu temeli sarsan sorun-
ların başlangıcıdır:

3. Anlam Hakkındaki Örtülü Karar

a) Mantıksal-analitik yaklaşımın iki aşamalı modelinin (Zweipha-
senmodell) kullanılabilmesi için hukuki metnin objektif olarak belir-
lenmiş bir anlama ihtiyacı vardır. Lakin böyle bir anlam belirlenebilir
midir?
En mantıklı ve mahkemeler tarafından sıklıkla kullanılan yöntem
sözlüklere başvurmaktır. Ancak mahkemeler burada yer alan örnekler
konusunda çok dikkatli hareket etmektedir. Öte yandan, tümdengeli-
me dayalı akıl yürütme modelinde gerekli anlam teorisini gerçekleş-
tirmek şeklinde sözlüğe önemli bir rol yüklenmektedir. Sözlükte bulu-
nan kullanım örneği, doğru veya meşru anlam olarak kabul edilir. Da-

94 Wimmer, Zur juristischen Fachsprache aus linguistischer Sicht, in: Sprache und
Literatur, Heft 81/1989, s. 8 vd., 10.

67