Page 272 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa

YARGISAL GEREKÇELENDİRME TEORİSİ

Hâkim bu kişiler için kanuna dayanan hukuki dinleme hakkını yerine getir-
mekle yükümlüdür. Üstelik bu hak, bütün taraflar bakımından eşit şekilde
gerçekleştirilmelidir. Dolayısıyla hâkim, hukuki barışı sağlamak uğruna
sebepsiz yere “yargılama sürecini kısa tutamaz” ve bir tarafa iltimas da ge-
276
çemez. Ayrıca hâkim hukuken, otoriter şekilde tarafları mahkeme hük-
277
münden mahrum bırakamaz. Yargılama sürecinin “bulunmasına” gururla
hizmet ettiğini iddia ettiği ve bu nedenle hâkimin de kararının gerekçesi
278
olarak davada taahhüt ettiği “hakikati” , hâkim, katılanların kendi çıkarları
doğrultusunda önüne sundukları olayla ilgili görüşler, fikirler, hikayeler ve
hatta bunlar arasında yalanların da olduğu karmaşadan zahmetle ayırmak
279
zorundadır.
Somut olayla ilgili olan her şeyi, tıpkı yargılamanın diğer katılım-
cıları gibi hâkim de uzun süreden beri dosyalardan biliyor olabilir. 280
Buna karşın her şey orada ve o an duruşma salonunda bir kez daha
söylenmeli ve her şeyden önce hâkim tarafından “sanki yeni bir ol-
guymuş gibi” değerlendirilmeli ve muhakeme edilmelidir. Zira sözlü-
lük ilkesi yalnızca yargılama sürecinde sunulanların geçerli olmasını
gerektirir. 281 Bu husus yalnızca böyle olmakla kalmamalı, aynı za-

276 Buna dair eleştiri için bkz. Christensen, Was heißt Gesetzesbindung? 1989, s.
27. Aksi takdirde karşılaşılan adalet problemi hakkında bkz. a.g.e., s. 158 vd.;
Müller/Christensen/Sokolowski, Rechtstext und Textarbeit, 1997, s. 102 vd.
Spesifik olarak yargılama süreci açısından bkz. Seibert, „Der Richter gilt als
unparteiisch“. Fiktionen des Rechtsverfahrens, in: Zeitschrift für Semiotik 12,
1990, s. 187 vd.
277 Bağlayıcı bir unsur olarak hakkın yerine getirilmesinden kaçınma yasağı hak-
kında bkz. Christensen, Was heißt Gesetzesbindung? 1989, s. 27.
278 Öte yandan bir uygulama olarak hakikat hakkında ayrıntılı bilgi için bkz. Pat-
terson, Recht und Wahrheit, 1999, s. 192 vd.
279 Mahkeme önündeki hakikat pratiği için bkz. Seibert, Zeichen, Prozesse, 1996,
s. 65, 67 vd.
280 Bkz. Seibert, Aktenanalysen. Zur Schriftform juristischer Deutungen, 1981.
281 Mahkeme önünde “söylemin sözlülüğü ilkesi” için bkz. Seibert, Linguistische
Verhandlungsanalysen aus juristischer Sicht, in: Hoffmann (ed.), Rechtsdiskur-
se. Untersuchungen zur Kommunikation in Gerichtsverfahren, 1989, s. 47 vd.

270