Page 256 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa
P. 256
YARGISAL GEREKÇELENDİRME TEORİSİ
ğunu” 208 idrak ettiği o anda, “bir dili ortaya koymanın bir yaşam biçi-
mini ortaya koymak olduğunu” anlamaktan da geri duramaz. 209
Burada, Wittgenstein’ın dili pratik olarak meselenin özüne yoğun-
laşıp yeniden kavramsallaştırması, söylem analizinin kılavuz ilkesi
olarak da kabul edilebilir. “Dil ile gerçekleştirdiğimiz eylem ve ko-
nuşmanın bir işleve sahip olması, söylem kavramının temel kabulle-
rinden biridir.” 210 Söz ve davranış, konuşma ve eylem ve hatta sonuç
olarak da konuşma ve gerçeklik 211 , birbirlerine karşı etkili kılınmaları
veya yalnızca dışsal bir temsil ya da salt bir uygulama ilişkisi içine
yerleştirilmesi noktasında birbirlerinden ayrılmazlar. Dilde sosyal
olarak üretilen ve kendisini yalnızca onu yaratan konuşma sürecine
borçlu olan gerçeklik perspektifi 212 , söylem analizine yönelik dil teori-
sinin köklü değişimine işaret eder. Hem “öncelikle toplumsal olarak
kurumsallaşmış söylem alanlarıyla ilişkilendirilen ve temaların söy-
lemlerde nasıl yapılandırıldığını, tanımlandığını ve değiştirildiğini
analiz eden” daha sosyolojik bir yönelime sahip olan hem de dar an-
lamda “iletişimin ‘nasıl’ olması gerektiğine daha fazla vurgu yapan”
dilbilimsel bir yönelime sahip (bir değişime) dikkat çeker. 213
208 Wittgenstein, Philosophische Untersuchungen, 1984, § 23.
209 Wittgenstein, a.g.e., § 19.
210 Löschper, Bausteine für eine psychologische Theorie richterlichen Urteilens,
1999, s. 158.
211 Söylem kavramının yapısalcı perspektifi için bkz. Löschper, a.g.e., s. 68 vd.
212 Löschper, a.g.e., s. 65.
213 Ludwig-Mayerhofer, Diskursanalyse, ILMES - Internet-Lexikon der Methoden
der empirischen Sozialforschung, 1997, http://www.lrz-muenchen.de/-
wlm/ilm_d3.htm.
254