Page 289 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa
P. 289
270 6. Hukukun Kaynakları Doktrini
nu’nun 5. kısmının 12. maddesi vb. Ticari teamülün içeriği, Ticaret Odası bünyesinde
örgütlenmiş bir kuruluş tarafından yayımlanmaktadır.
Karşılaştırma için: hukukun kaynakları olarak teamül ve emsal kararların durumuyla
ilgili aşağıdaki bölüm 6.4 ve 6.5.
b. Sözleşmelerin de bu şekilde uygulanması gerekir; karşılaştırma için: Sözleşmeler
Kanunu’nun 1. maddesi. Başlı başına küçük çaplı hukuki düzenlerle kıyaslanabile-
cek olan standart sözleşmeler, özellikle büyük bir rol oynamaktadırlar.
Ayrıca toplu sözleşmeler özellikle İş Mahkemesinin uygulamaları açısından önemli-
dir; karşılaştırma için: kanunun iş uyuşmazlıklarına yönelik prosedürü düzenleyen 1.
maddesi.
S2) Hukuki muhakeme gerçekleştirilirken, şayet uygulanabilir bir karar veya belge
varsa geçerli emsal kararların ve yasama hazırlık belgelerinin otoritenin dayanakları
olarak kullanılması gereklidir. Yürürlükteki ulusal mevzuatın temelini oluşturan ulus-
lararası sözleşmeler de bu sözleşmelere ilişkin hazırlık belgeleri ve diğer yorumlayıcı
verilerle birlikte kullanılmalıdır (karşılaştırma için: Palsson 1986, 19 ve devamı).
Karşılaştırma için: petrolün denizde yol açtığı zarar için sorumluluk yükleyen bir kanunun yo-
rumlanmasıyla ilgili “Tsesis” davası (NJA 1983 s. 3).
NJA (1984 s. 903) davasında, Yüksek Mahkeme, kararı destekleyen hiçbir İsveç kanunu olmasa
da bir suçtan dolayı iadenin reddedilmesini gerekçelendirmek için insan haklarına ilişkin Avru-
pa ve BM sözleşmelerini öne sürmüştür.
Ayrıca toplumda iyi bir şekilde yerleşmiş, genel ilkeleri ifade eden veya mahkemelerin
ya da idari makamların önceki kararlarıyla kabul edilmiş bazı teamüllerin de kullanıl-
ması gerekir. Son olarak, çeşitli makamlar ve kamu kurumları tarafından çıkarılan ge-
çerli “genel tavsiye kararlarının” kullanılması gereklidir (karşılaştırma için: kanunna-
melere ilişkin yönetmeliğin 1. maddesi).
Ulusal Vergi Kurulu, Muhasebe Kurulu, Tüketici Kurumu, Banka Teftiş Kurumu vb.den de
bahsetmek istiyorum (karşılaştırma için: Bernitz ve diğerleri 1985, 142 ve devamı).
Bu olgusal gerçek, bir dizi kamu veya yarı kamu kuruluşunun yüksek bir itibar gerektir-
diği ve genellikle bu itibarı gördüğü İsveç toplumunun son derece organize olmuş ka-
rakterini yansıtmaktadır.
S3) Hukuki muhakeme gerçekleştirilirken, diğerlerinin yanı sıra, aşağıdaki belgele-
rin kullanılması ihtiyaridir.
a. Bazı teamüller (hukukun zorunlu veya gerekli kaynağını oluşturmadığı ölçüde,
bkz. S1 ve S2).
b. Çeşitli özel veya yarı özel kuruluşlar tarafından yayımlanan bazı yarı hukuki
normlar.
Basın Ombudsmanı, Basın Görüş Konseyi, Radyo Konseyi, Ticaret ve Sanayi Borsası
Komitesi, İsveç Barosu vb.den bahsedilebilir.
c. Mesleki hukuk literatürü (ör. el kitapları, monograflar vb.)
d. Yorumlanan hukuki metinle doğrudan bağlantılı olmayan ancak yakın hukuk
alanlarındaki değerlendirmeler hakkında bilgi veren emsal kararlar ile yasama ha-
zırlık belgeleri