Page 173 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa
P. 173
Semantik Anlayışın Başarısızlığından Pragmatik Soruna Doğru
bakıldığında, bu esasen meta-kuralla değil, ihtilafın geliştirilmesi ve
pratik olarak modellenmesiyle ilgilidir. Bunun sonuçları argümantas-
yon teorisinde aşağıdaki şekilde formüle edilmiştir:
“Bu husus çatışma ya da eş-ölçülemezlik sorunu için ne anlama gelmek-
tedir? Olumsuz biçimde formüle edilecek olursa: Sorunun tam bir teorik
çözümü yoktur. Olumlu biçimde formüle edildiğinde de: problem katılımcı-
lar tarafından pratik olarak çözülebilir olmalıdır. Bu da ihtilaf konusu mese-
leye ilişkin ortak bir anlayış ve genel kabul görmüş tartışma biçimleri geliş-
tirmelerini gerektirmektedir. Burada eş-ölçülemez pozisyonlar durumu dü-
şünüldüğünde, bu tür ortaklıkların zaten gizlice mevcut olması ve refleksif
413
olarak ortaya çıkarılabilmesi beklenemez.”
Hukukun tümdengelime dayalı olarak ayrı yorum biçimlerine ka-
rar verme sorununu bir argümantasyon süreci olarak kavramak için
kurala dayalı bir prosedür olarak önceki argümantasyon anlayışından
ayrılmak gerekir. Pratik bir usulde (Verfahren), hem kurallar hem de
karar verilecek pozisyonlar dinamik bir değişim sürecine dahil olur.
Herhangi bir hukuki ihtilaf zaten tarafların başlangıçta profesyonel
danışmanlık almalarını, pratik sorunlarından uzaklaşmalarını ve huku-
ki meselelere yönelimlerini değiştirmelerini gerektirir. Hukuki sorula-
rın pratik ya da akademik olarak yanıtlanmasıyla ilgilenen herkes,
şerhlerin ve monografilerin tam da davanın can alıcı sorunu konusun-
da sessiz kaldığını bilir. Hiç kimse bugüne dek sorunun tam olarak bu
yönünü düşünmemiştir, sorunun bu yönü henüz ortaya çıkmamıştır.
Çünkü burada sadece kurallara uymak mümkün değildir, kuralları
değiştirmek ve keşfetmek de gerekmektedir. Bu, son analizlere göre
her argümantasyon süreci için geçerli olan, argümantasyon biçiminin
keşfini içeren bir dönüşüm sürecidir. Bu süreçte, tümdengelime dayalı
413 Lueken, Konsens, Widerstreit und Entscheidung, in: Wohlrapp (ed.), Wege der
Argumentationsforschung, 1995, s. 358 vd., s. 371 vd.
171