Page 168 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa
P. 168
YARGISAL GEREKÇELENDİRME TEORİSİ
nın (Begriffsjurisprudenz) hararetli bir savunucusuyken ve bu teorinin
içkin zorlukları nedeniyle kendi başarısızlığıyla, “kavramlar içtihadı-
nı” tabiri caizse tepetaklak (eden) yararlar içtihadının (Interessenju-
risprudenz)” savunucusuna dönüşmüştür. 402 Bu “bakış açısının” dö-
nüm noktası Jhering’in “hukuk uğruna mücadele (Kampf ums Recht)”
üzerine yapmış olduğu konuşmadır ve Jhering daha sonra bu mücade-
lenin modern hukuk devleti koşulları altındaki ikircikli durumunu gös-
termek için meşhur Justitia (Adalet Tanrıçası) imgesini kullanmıştır:
“Bu nedenle adalet, bir elinde hukuku tarttığı teraziyi tutarken, diğer
elinde de onu savunduğu kılıcı tutar. Terazisiz kılıç saf bir şiddettir (Gewalt),
kılıçsız terazi ise hukukun iktidarsızlığıdır. Bu ikisi birbirine aittir ve mü-
kemmel bir hukuk devleti ancak adaletin kılıcı kullanma gücünün teraziyi
403
kullanma becerisine eşit olduğu yerde hüküm sürer.”
Mahkeme önüne çıkarılan vatandaşların anlaşmazlığını sonlandı-
ran ve hasımların kanundan kaynaklı yararlarına ilişkin hakkın dikkate
alınmasına dair bu karar verici güç imgesinin işaret ettiği unsurların
gerilimi ve ikircikliliği, bu hakkın temeli ve yeri olan bu niceliklerden
birine atıfta bulunarak çözülemez. Sadece (uyuşmazlık) tekrar tekrar
“gündeme getirilebilir”. Nitekim Jhering de: “Hukuk, aralıksız bir
iştir” 404 der ve “mücadelenin hukukun işi olmasına” 405 dair tüm şüphe-
leri bertaraf eder: “Ancak insan hedeflerinin, arzularının ve çıkarları-
nın kaotik çarklarının ortasına yerleştirilen hukuk (...), doğru yolu
402 Kunze, Rudolf von Jhering. Ein Forschungsbericht, in: Luf/Ogris (eds.), der
Kampf ums Recht. Forschungsband aus Anlaß des 100. Todestages von Rudolf
von Jhering, 1995, s. 125 vd., 139. Bu ciltte yer alan bu çalışmaya da bkz.
Hofmeister, Jhering in Wien, s. 9 vd.; Schild, Der rechtliche Kampf gegen das
Unrecht, s. 31 vd.
403 von Jhering, Der Kampf ums Recht, 1992, s. 11.
404 A.g.e., s. 9.
405 A.g.e., s. 11.
166