Page 306 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa

HUKUKİ ARGÜMANTASYON TEORİSİ

2.4.6. Dogmatik ve Genel Pratik Argümantasyonlar

Belirginleşen sınırlar kadar ortaya konan başarılar da hukuk dog-
165
matiğine araçsal bir şekilde bakmayı önermektedir. Hukuk dogma-
tiği, sadece genel pratik söylemin araçlarıyla mümkün olmayan işlev-
leri gerçekleştirebilen bir araçtır. Bu işlevlerden bazıları, stabilize etme
166
ve sınama işlevleri çerçevesinde evrenselleştirilebilirlik ilkesinin ye-
rine getirilmesine katkı sunma gibi, genel pratik nedenlerle gereklidir.
Bulgusal işlev gibi diğer işlevlerde ise benzer nedenlerle değerlidirler.
Bu yüzden dogmatik ussaldır.

Bununla birlikte, dogmatik argümantasyonun ussal karakteri, artık
“pratik us ve ahlak alanında hukuk yaratma aracı (araçları)” 167 olarak
kullanılmadığı anda şüphesiz tam tersine dönüşür. Bu, dogmatiğin her
şeyden önce kararların gerçek nedenlerini gizlemek için kullanılması ve
yine, ondan sözde otonom karar alma programı olarak istifade edilmesi
halinde söz konusudur. Dogmatik argümanların yanlış kullanılabilir ol-
malarından kuşku duyulmaz. Bu şekildeki kullanımların hangi kap-
samda ortaya çıktığı ise ampirik çalışmaların konusudur. Böyle bir kul-
lanım hukuka özel bir durum da değildir. Görünürde gerekçelendirme
ve öncüllerin ayrıştırılması, genel pratik argümantasyonda da görülür.
Burada ilgi çekici olan tek şey, hatalı argümantasyonun yanı sıra ussal
dogmatik argümantasyonun da mümkün olmasıdır.

Dogmatik argümantasyon, genel pratik argümantasyonun geri bes-
lemesi kesilmediği sürece ussaldır. Şüpheli durumlarda dogmatik argü-
manlarda kullanılan dogmatik önermeler gerekçelendirilirse, bu geri
besleme ortadan kaybolmaz. Bu tür gerekçelendirmelerde tekrardan

165 Bu türden bir araçsal hukuk dogmatiği anlayışı için örneğin bkz. J. Esser, Dog-
matik zwischen Theorie und Praxis, S. 518; Fr. Wieacker, Zur praktischen Leis-
tung der Rechtsdogmatik, S. 333 ve H. Dölle, Rechtsdogmatik ve Rechtsverglei-
chung, in: Rabels Zeitschrift für ausländisches und internationales Privatrecht 34
(1970), S. 408.
166 Bkz. genel söylem kuralları (1.3’).
167 Fr. Wieacker, a.g.e., S. 333.

304