Page 279 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa
P. 279
Unutulmuş Pragmatik Bağlar:
Mahkeme Kararlarının Dilsel, Sosyal ve Argümantatif Koşulları
ma salonundaki süreçlere, uygulamanın içinden dahil olmak için “vu-
ku bulana” vurgu yapılırsa 300 , tam da bilişsel hukuk psikolojisinin
“gizlediği şey” görünür: “Sosyal etkileşim ve iletişim süreçleri” 301
veya genel olarak, toplumsal şekilde kurum niteliği kazanmış hukuk
pratiği olarak “yargılama sürecinin temel iletişimsel-interaktif ‘işletim
299 Kanunen bağlayıcılık (Bindung durch das Gesetz) ile kanuna bağlılık (Bindung
an das Gesetz) arasındaki ayrım için bkz. Christensen, Was heißt Gesetzesbin-
dung? 1989, s. 19. Kriminoloji ve hukuk sosyolojisindeki normatif ve yorumla-
yıcı yaklaşımların Sack’ın hukuk teorisine ilişkin çıkarımlarından farklılığının
yerindeliği için bkz. Sack, Probleme der Kriminalsoziologie, in: König (ed.),
Handbuch der empirischen Sozialforschung. Band 12: Wahlverhalten, Vorurtei-
le, Kriminalität, 1978, s. 192 vd., 322 vd.
300 Hukuk teorisine özgü “metinlerin ortasında” yapılandırmacı hukuk öğretisinin
ilgili çıkış noktası için bkz. Müller/Christensen/Sokolowski, Rechtstext und
Textarbeit, 1997, s. 15 vd.
301 Löschper, Bausteine für eine psychologische Theorie richterlichen Urteilens,
1999, s. 335. Araştırmanın tarihselliğine bağlı olarak, hukuk psikolojisine daha-
sı etnometodolojiye, konuşma ve söylem analizine yönelik ampirizm, temel
olarak ceza yargılamaları ile ilgilenir. Buna ek olarak, Anglo-Amerikan alanda-
ki öncü çalışmalar öncelikle jüri sistemine yöneliktir. Araştırmaya genel bakış
için bkz. Löschper, Bausteine für eine psychologische Theorie richterlichen Ur-
teilens, 1999. Federal Cumhuriyet düzenindeki mahkeme sürecinin analizi için
esas olan dilbilimsel söylem analizi (bkz. Hoffman, Kommunikation vor Ge-
richt, 1983), ayrıca Seibert’in hukuki göstergebilimsel çalışmasıdır ki bu nokta-
da Seibert’in doğrudan kişisel pratikten yola çıkarak bir teori geliştirdiği özel-
likle vurgulanmalıdır. Bkz. Seibert, Zeichen, Prozess. Grenzgänge zur Semiotik
des Rechts, 1996. O halde tüm bu yaklaşımlar burada temel alınırsa, bu haliha-
zırda çeşitli hukuk alanlarındaki dava takibinin özel koşullarıyla ilgili, ivedi şe-
kilde gerekli olan ekstrapolasyonlarından birini temsil eder. Bu, en geniş an-
lamda söylem analizine yönelik yaklaşımların, her birinin kendi yönteminde,
söylem analizi ile kendi pratiğindeki temel gerekliliği karşılayabilen yapılandı-
rıcı hukuk teorisi ile hukukun makul düşüncesine ulaşmak için kral yolu olarak
öngörülen uygulamaya dair yaklaşımın postülasını tam olarak yerine getirmesi
noktasında gerekçelendirilir. Genel bilgi için bkz. Friedrich Müller, Strukturie-
rende Rechtslehre, 1994; Friedrich Müller, Juristische Methodik, 1997; ayrıca
bkz. Christensen/Sokolowski, Recht als Einsatz im semantischen Kampf, ya-
yımlandığı yer: Zeitschrift für Semiotik.
277