Page 138 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa
P. 138
HUKUKİ ARGÜMANTASYON TEORİSİ
bağlantılarının şekli özellikleridir. Belirleyici olan, argümantasyon bağ-
lantılarının önermelerden değil, söz edimlerinden oluşmasıdır. Dolayı-
345
sıyla, söylemin mantığı pragmatik bir mantık olmalıdır.
Söylem mantığının merkezinde argüman yer alır: “Bir argüman, bir
iddianın, bir emirin veya bir değerlendirmenin geçerlilik iddiasını kabul
346
etmemiz için bizi motive etmesi gereken gerekçelendirmedir.” Bir ar-
347
gümanın şekli yapısını göstermek için Habermas, Toulmin’in yukarıda
tartışılan şemasını kullanır:
D C
W
B 348
348
Teorik söylemlerde bu argüman yapısı, açıklamalarda bulunmak için
kullanılır. Pratik söylemde ise meşruluğu temellendirir. 349 Söz gelimi,
“A’nın hafta sonuna kadar B’ye 50 Mark geri vermesi gerekir” şeklin-
deki (C) buyruğu, B’nin bu tarihe kadar A’ya 50 Mark borç verdiği (D)
olgusuyla birlikte, “Borçlar belirli süreler içinde iade edilmelidir” (W)
kuralı aracılığıyla meşrulaştırılabilir. Bu kuralın kendisi (W) de örneğin
norma uymanın (B) sonuçlarına ve yan sonuçlarına atıfta bulunarak tek-
rar meşrulaştırılmalıdır. Burada önemli olan, (B) ile (W) arasındaki iliş-
kinin tümdengelimsel olmamasıdır. (W), (B)’den çıkartılmaz. Bu yüzden
argümanın gücü, (B)’den (W)’ye olan geçişin kabul edilebilir olmasına
bağlıdır.
345 J. Habermas, a.g.e., S. 241.
346 J. Habermas, a.g.e., S. 241 vd.
347 Bkz. yukarıda S. 105 vd.
348 Bkz. St. E. Toulmin, The Uses of Arguments, S. 95 vd.
349 Bkz. J. Habermas, Wahrheitstheorien, S. 244.
136