Page 160 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa
P. 160

7.3 Amerikan Hukuki Realizmi Mirası                                 145

                         ba erişme iddialarını reddetmişlerdir. Hukuki formalizme karşı yaptıkları haçlı seferin-
                         de, Eleştireller, realistlerin en alaycısı olan ünlü kural şüphecisi Jerome Frank ve hukuk
                         kurallarının yeterince çocukça olanlar için güzel oyuncaklardan başka bir şey olmadığı-
                         nı söyleyen genç Karl Llewellyn tarafından yakılan meşaleyi almış gibi görünüyorlardı.
                         Hukukun siyasi niteliğini inkâr etmek, geleneksel hukuk biliminin işlediği birçok hata
                         arasında en vahim olanıydı. Roberto Mangabeira Unger’in False Necessity (Sahte Zo-
                         runluluk) başlıklı çalışması, hukukun, siyasetin saf ve basit bir parçası olarak görüldüğü
                                                                    20
                         Eleştirel Hukuk Çalışmaları çabalarına iyi bir örnektir :
                            Sahte Zorunluluk (...) toplumdaki her şeyin siyaset, sadece siyaset olduğu tezini en uç noktaları-
                            na taşır ve ardından bu görünüşteki olumsuzcu ve paradoksal fikirden toplumsal yaşamın ayrın-
                            tılı bir anlayışını çıkarır.
                         Tüm bunlarda, Eleştireller şüphesiz, H. L. A. Hart gibi standart hukuki pozitivistler için
                                                           21
                         “kâbus”  gibi  bir  hukuk  anlatısı  sunarlar.   Metodolojik  açıdan  bakıldığında,  Eleştirel
                         Hukuk Çalışmaları yaklaşımı, tercih ettiği hukuki yaklaşımlar olarak, her şeyi kapsayan
                         senkretizmi ile giderek daha küçük bölümlere içsel olarak parçalanmasıyla ve hukuki
                         analizde saf metodolojik anarşizm ve eklektizmi tercih etmesiyle karakterize edilir (ve-
                         ya  belki  de:  karakterize  edilmiştir).  Duncan  Kennedy’nin  A Critique  of Adjudication
                         (Hüküm Vermeye Dair Bir  Eleştiri)  adlı  çalışmasındaki  metodolojik  değerlendirmesi
                         bunun iyi bir örneğidir :
                                           22
                            Bu  kitap  metodolojik  olarak  eklektiktir.  Kitapta,  teknik  hukuki  analizden,  hukuk  bilgisinden,
                            neo-Marksizmden, Weberci sosyolojiden, göstergebilim ve yapısalcılıktan, psikanalizden, tarih-
                            sel  anlatımdan,  Lewinci  alan  kuramından,  görüngübilimden,  modernist  kurgudan  ve  yapısö-
                            kümden alınan kavram, teknik ve performans modelleri kullanılmaktadır.
                         Kennedy’nin metodolojik duruşu, birbirinden farklı ve en azından kısmen çelişen felsefi
                         öncüllerin kuramsal sonuçları tam olarak ortaya çıkar çıkmaz aşılamaz felsefi ikilemlere
                         yol açar. Dahası, realistlere ya da Eleştirellere karşıt etki doğuracak tüm büyülere rağ-


                         20   Unger, False Necessity, s. 1. - Karşılaştırma için: Thomas Morawetz’in Duncan Kennedy’nin mutlu
                            ifadesini, hukukun baştan aşağı siyasetle dolup taşması anlamına gelecek şekildeki kullanımı. Mo-
                            rawetz, “Law as Experience: The Internal Aspect of Law” (“Tecrübe Olarak Hukuk: Hukukun İç
                            Yönü”), s. 218. Karşılaştırma için: ayrıca Kennedy, “Freedom and Constraint in Adjudication: A
                            Critical Phenomenology” (“Yargılamada Özgürlük ve Kısıtlama: Eleştirel Bir Görüngübilim”), ese-
                            rin birçok yerinde Kennedy, hâkimin veya diğer bir hukuk görevlisinin hukuki karar alma sürecine
                            rehberlik eden, esasen kendine özgü, yasal olmayan motivasyonlara ve stratejilere atıfta bulunarak,
                            NGİ kısaltmasını veya “nasıl görünmek istiyorum” ifadesini kullanmaktadır. Karşılaştırma için: ay-
                            rıca Kennedy, “Freedom and Constraint in Adjudication: A Critical Phenomenology”, s. 548 ve de-
                            vamı. Karşılaştırma için: Kennedy, A Critique of Adjudication (Hüküm Vermeye Dair Bir Eleştiri),
                            eserin birçok yerinde; Kairys (ed.), The Politics of Law: A Progressive Critique (Hukuk Politikası:
                            İlerici Bir Eleştiri), eserin birçok yerinde. - Martti Koskenniemi’nin incelikli kitabı, From Apology
                            to Utopia: The Structure of International Legal Argument (Özürden Ütopyaya. Uluslararası Huku-
                            ki Argümanın Yapısı), uluslararası hukuktaki argüman yapılarına tamamen Eleştirel Hukuk Çalış-
                            maları ruhlu (ancak mutlaka Derridacı olması gerekmez) bir yapısökümü anlayışı uygular.
                         21   Karşılaştırma için: Hart, Essays in Jurisprudence and Philosophy (Hukuk ve Felsefe Üzerine Maka-
                            leler), s. 123-144 [“American Jurisprudence through English Eyes: The Nightmare and the Noble
                            Dream” (“İngiliz Gözünden Amerikan Hukukbilimi: Kâbus ve Asil Rüya”)]. Ancak Hart, makale-
                            sinde Eleştirellerin nihilist gündemiyle ilgilenmemiştir. Hart için hukukun kâbus görünümü, hukuk
                            eleştirilerinde Eleştirellerden çok daha ılımlı olan Amerikalı hukukçular tarafından temsil edilmek-
                            teydi.
                         22   Kennedy, A Critique of Adjudication, s. 15.
   155   156   157   158   159   160   161   162   163   164   165