Page 136 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa
P. 136
6.4 Modern Hukuki Pozitivizm Efsanesi 121
yoksun, hukukbilim insanı ya da sıradan bir vatandaşın yorumlama eylemini ifade
44
eder.
Otantik bir hukuki yorumlama eyleminin sonucu, yasa koyucu tarafından çıkartılan
genel bir norm veya bir mahkeme ya da diğer bir hukuk görevlisi tarafından önündeki
45
dava için uyarlanmış tikel bir norm olan geçerli bir hukuki normdur. Parlamentonun
bir yorumlama eylemi anayasanın semantiği ile ilgiliyken, bir hâkimin ya da diğer bir
görevlinin yorumlama eylemi (çoğunlukla) yasalaşan mevzuatın ve çeşitli türden idari
düzenlemelerin semantiği ile ilgilenir. Kelsen’e göre, yasa koyucu tarafından oluşturu-
lan genel normlar ile mahkemeler veya yasayı uygulayan diğer yetkililer tarafından
belirlenen tikel normlar arasındaki fark niteliksel değil, yalnızca bir nicelik farklılığıdır.
Mevzuatta yer alan genel normlar, hâkimler ve diğer hukuk otoriteleri tarafından tikel
yorumlama eylemleri yoluyla hukuki yargılama sürecinde adım adım belirtilir ve somut-
laştırılır.
Hukuk biliminin sonuçları, yalnızca otantik olmayan hukuki yorumlama durumları
olarak kabul edilir. Çünkü böyle bir yorumlama eylemi, norm yaratan, norm değiştiren,
norm uygulayan veya normu geri çeken herhangi bir güçten yoksundur. John L. Aus-
tin’in ve John Searle’un daha sonraki söz edim kuramı açısından bir hukuk bilim insa-
nının yorumlama eyleminin tanımı gereği, yasa koyucunun, mahkemenin veya hukuk
otoritesinin yorumlama eyleminin sahip olduğu türden bir etkisözel (perlocutionary)
güçten yoksun olduğu söylenebilir.
Kelsen’e göre hukuk biliminin meşru görevi, eğer bilim olarak konumunu korumak
ve sadece siyasete indirgenmek istemiyorsa, bir hukuk düzeninin geçerli yasal normla-
rın ve bu normların oluşturduğu hiyerarşik, piramit benzeri bütünlüğün değer içermeyen
46
bir açıklaması anlamında, yalnızca eine wertfreie Beschreibung ihres Gegenstandes
(nesnelerin değerden bağımsız bir açıklaması) olabilir. Bir hukuk bilim insanının geçerli
hukuki normların semantik olarak mümkün olan okumaları arasında herhangi bir tercih
sırası sunmasına izin verilmez. Eğer yasanın içeriği, eşbiçimli bir hukuki karar verme
durumuyla uğraşmıyor olmamız durumunda olduğu gibi (Makkonen tarzında), yalnızca
birden fazla yoruma destek vererek semantik bakımdan belirsiz ise bu durumda bir
hukuk bilim insanının meşru olarak yapabileceği tek şey, bunların arasından herhangi
bir tercih emri vermekten kaçınırken semantik olarak mümkün olan yorumlama alterna-
tiflerini sunmaktır.
Hukuka karşı hâkimin bağlı olan bakış açısından ve hukuk bilim insanının daha ba-
ğımsız bakış açısından, Kelsen’in hukuk biliminin değer yüklü, yorumla uyumlu tüm
unsurlardan arındırmasının entelektüel maliyeti çok yüksektir: Geleneksel hukuk analizi
44 Kelsen, anlaşmazlık çözüm normları ile ilgili olarak, Reine Rechtslehre (1960) s. 210-212, 275;
otantik ve otantik olmayan yorum ile ilgili olarak, Kelsen, Reine Rechtslehre (1960) s. 346-354 ve
özellikle s. 351-352. Karşılaştırma için: Alf Ross’un hukuk bilimi ve hukuk politikası kavramları
ile ilgili olarak, Ross, Om ret og retfærdighed, s. 385 ve devamı.
45 “Die Interpretation durch das rechtsanwendende Organ ist stets authentisch. Sie schafft Recht (...)
authentisch, daβ heiβt rechtsschaffend” (“Hukuku uygulayan organın yorumu her zaman otantiktir.
Hukuku (...) otantik olarak, yani hukuk yaratıcı bir şekilde oluşturur”), Kelsen, Reine Rechtslehre
(1960), s. 351, 352.
46 Kelsen, Reine Rechtslehre (1960), s.84.