Page 169 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa

GEREKÇELERİN YAZILMASI: HÂKİMLER İÇİN EL KİTABI

BÖLÜM 8: KİŞİSEL TARZ GELİŞTİRMEK

Alıştırma, s. 129
Denning’in Kendine Özgü Sesi
Denning’in tarzını “sanatsal sadelik” olarak adlandırıyorum. Sade üslubun özelliklerinin
çoğuna sahiptir: basit sözcük seçimi, kinayelerin tasarruflu kullanımı, kısa cümleler ve basit
cümle yapıları. Bununla birlikte klasik sade tarzın aksine şeffaf yerine opaktır; okuduğumuzda
tarzın kendisinin farkına varırız. Alıntılanan pasajın “sanatı”, sözcük seçiminin son derece
gayriresmî olmasında, cümlelerin son derece kısa oluşunda ve baştan sona incelenen tekrar-
larda kendini göstermektedir. Ses, görünüşte, kollarını sıvamış “sıradan adam”ın sesidir;
ancak bana göre bu, sıradan bir dokunuşu benimsemiş sofistike bir entelektüelin sesidir.
Sade Tarzda Denning (Sanatsal Sadelik Değil)
Hemen hemen her durumda, bir banka kefaletine veya işlem masrafına imza atan bir müş-
teri bunu ödemekle yükümlüdür. Olağan koşullar altında yapılan herhangi bir anlaşma değiş-
tirilemez. Birçok insan bu kuraldan muzdariptir. Örneğin evsiz fakir bir adam, sadece ba-
rınmak için bir ev sahibine yüksek tutarda bir kira ödemeyi kabul edebilir. Böyle bir durum-
da içtihat hukuku müdahale etmeyecek olup herhangi bir düzeltici eylem meclisten gelmeli-
dir. Başka bir örnek vermek gerekirse, acil paraya ihtiyacı olan bir borçlu, bir arkadaşının
kefaletiyle bir bankadan yüksek faizle borç alabilir. Borçlu krediyi geri ödeyemezse ve arka-
daşı da kefil olmuşsa borçtan arkadaşı sorumlu tutulacaktır. Böyle bir durumda da içtihat
hukuku hiçbir şey yapmayacaktır. Meclisin de yardım etmesi pek mümkün görülmemekte-
dir. Meclis, tefecilerin aşırı faiz talep etmesini önlemek için müdahale etmiş olsa da bankala-
ra hiçbir zaman müdahale etmemiştir. (128 kelime)
(Bu alıştırma Lord Denning’i daha fazla takdir etmemi sağlamıştır. Sade tarzdaki versiyo-
num, kullanışlı görünen ancak ilham almamış bir ses yaratıyor. Lord Denning’in dilinin
canlılığından, cümlelerinin zindeliğinden ve zekâsından yoksundur. Ancak bazıları sade
tarzın şeffaflığını orijinal metnin bilinçli sanatsallığına tercih edebilir.)
Resmî Tarzda Denning
İstisnai durumlar dışında, banka kefaletlerine veya işlem masraflarına imza atan müşteri-
ler kendilerini geri alınamaz bir şekilde bağlar. Ticari yetkilerin olağan etkileşimi yoluyla
imzalanan sözleşmelerden kaçınılamaz. Bu kuralın sonuçları ciddi olabilir. Sadece barınak
elde etmek için bir kiralamayı fahiş fiyatla kabul eden yoksul, evsiz bir bireyin durumu,
çaresiz durumdaki arkadaşı yüksek faizle borç alan ve ardından temerrüde düşen bir kefilin
durumu; bu tür talihsiz durumlar için içtihat hukukunda bir çare bulunmamakta, tefeciler
arasındaki faiz oranlarını düzenlemeye müdahale eden ancak bankalara hiç müdahale etme-
yen bir kurum olan meclisin yetki sahasında kalmaktadır. (89 kelime)
(Bu son derece resmî ve seremonik bir sestir. Bu açıkça eskide mi kalmıştır yoksa çağdaş
hâkimler için hâlâ böyle bir şey mevcut mudur?)

150