Page 30 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa
P. 30
YARGISAL GEREKÇELENDİRME TEORİSİ
9
anlaşıldığı farklı meselelerdir : Geleneksel tümdengelim modeline göre,
“yorum” yalnızca “zaten anlamlandırılmış olan bir şeyin yeniden anlamlan-
dırılması” olarak anlaşıldığı ölçüde gerekçe, iddia edilen “ön anlamlandır-
manın” zaten gerçekleşmiş olduğunu kanıtlamaya hizmet eder. Öte yandan,
(özellikle yapısalcı hukuk öğretisi doğrultusunda) somut olaya ilişkin karar-
10
da “hukukun ikinci düzeyde yaratılması” şeklinde hukukun somutlaştırıl-
masına rastlanırsa, bu meşruiyet aktarımı – muhtemelen ilk bakışta şaşırtıcı
olarak − daha da önemli hale gelir: Anayasa tarafından öngörülen hukukun
yaratılmasındaki etkileşim nedeniyle (bkz. md. 78 ve 92 GG), yazılı bir hu-
kuk sisteminde, norm metni elde edilecek karar normu (Entsc-
11
*
heidungsnorm) için ehemmiyet arz eder. Burada anayasal (bkz. md. 97 I
12
GG) bir gereklilik olan kanuna bağlılık daha doğrusu yargısal karar verme
yetkisinin anayasallaştırılması ve kontrolü ancak karar mercinin kendi hu-
kuk yaratımını ve karar normunun norm metnine isnat edilebilirliğini lege
artis (mesleğin gerektirdiği şekilde) anlaşılabilir olarak açıklaması halinde
gerçekleşebilir.
Bu meşruiyet aktarımını, haklılığı ortaya koyan bir metin olarak
13
karar gerekçesi sağlamaktadır. Ancak, kararın meşruiyeti için örne-
9 Ayrıca bkz. Müller/Christensen/Sokolowski, Rechtstext und Textarbeit, 1997, s.
121 vd. Karar verme yerine karar gerekçelendirme modeli için durum böyle
değildir. Bkz. Brink, Über die richterliche Entscheidungsbegründung, 1999, s.
212 vd. 227 vd.; ancak mantık ve değerleme arasındaki antinomiyi aşırı vurgu-
lamaktadır, nihayetinde anlaşılabilir hale getirilemeyen bir değerleme sadece
kararcılıktır.
10 Ayrıca bkz. Christensen, Was heißt Gesetzesbindung?, 1989, s. 290.
* Çevirmen notu: Karar neticesinde ortaya çıkan norm.
11 Bkz. Friedrich Müller, Juristische Methodik, 1997, s. 220, bu nedenle “açıkça
bir normun lafzından sapan” kararların (metodolojik nedenlerle değil, hukuk
devletine has normatif nedenlerle) kabul edilemezliğine de gelir.
12 Bu konuda yapısal hukuk doktrini perspektifine ilişkin bkz: Christensen, Was
heißt Gesetzesbindung?, 1989.
13 Müller/Christensen/Sokolowski, Rechtstext und Textarbeit, 1997, s. 117, 121
vd. ve Brink, Über die richterliche Entscheidungsbegründung, 1999, gerekçe-
28