Page 29 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa

Sorunun Tanımlanması – Hukuk Devleti Düşüncesine Uygun Metin Yapısı
Kapsamında Hukuktaki Meşruiyet Metinleri Olarak Gerekçeler

tarafından verilmiş − bir karar bağlamında farklı metin türlerinin kar-
7
şılıklı etkileşimi göz önünde bulundurulduğunda , aydınlatılmış olur:
Gerek normatif metin gerekse mahkemenin veya idarenin kararı, karar
alma sürecinde farklı somutlaşma düzeyleri itibarıyla ayrışan emredici
8
nitelikte metinlerdir (anordnende Texte) . Ancak norm metnindeki
düzenlemenin (Anordnung) meşruiyeti kanun koyucunun demokratik
meşruiyetinden kaynaklanırken mahkemenin veya idari makamın
meşruiyetinin gerekçelendirilmesi yani meşruiyetin norm metninden
hüküm fıkrasına (Tenor) aktarılması gerekmektedir.

Bu tür bir genel meşruiyet aktarımının gerekliliği, prensipte dayandığı
kanun yapma modelinden ilk etapta bağımsız gibi görünmektedir. Bununla
birlikte, emredici metinler arasındaki bağlantının “zorunlu” veyahut “yalnız-
*
ca fiilen gerçekleştirilmiş” ve lex artis noktasında doğrulanabilir olarak mı

parça) olarak görünmektedir (ayrıca bkz. dn. 7). Bununla birlikte, yargı kararı,
− örneğin, hukuk sosyolojisi perspektifinden pragmatik bağlar veya mahkeme
kararından önce çatışan iki tarafın pozisyonlarıyla alakalı düzenli olarak vuku
bulan sözlü yargılamalar gibi − diğer hukuki kararlarda tipik olmayan veya
muhtemelen “taklit edilen” özel niteliklere de sahiptir. Örneğin sınav kâğıtla-
rındaki duruma ilişkin bkz. Kudlich/Christensen, Juristisches Argumentieren,
burada yayımlanmıştır: JuS 2001/2002. Bu durum, hukukun uygulanması bağ-
lamında muhtemelen en karmaşık sorun olan yargısal muhakemeyi değerlen-
dirmelerin merkezine yerleştirilmesini haklı çıkarmaktadır.
7 Bir kararın hüküm fıkrasına (Tenor) ilişkin değerlendirmeler, bir avukatın dava
dilekçesi veya bir savcının mütalaasına da − mutatis mutandis (gerekli değişik-
liklerle) − aktarılabilir: Buradaki karar, işlevi itibariyle uygulayıcının (hâkimin)
kendisi tarafından bağlayıcı bir şekilde verilemez, ancak talep edilen içeriğe
dair (yeniden düzenleyici) bir kararın alınmasını gerektirir. Norm metninden bu
talebe meşruiyet aktarımı, hukuk devleti kapsamında metnin yapısı açısından,
norm metninden bir kararın netice kısmına yapılan aktarımla aynı gerekliliklere
tabidir.
8 Ayrıca bkz. Müller/Christense/Sokolowski, Rechtstext und Textarbeit, 1997, s.
117.
* Çevirmen notu: Lege artis, “beceriler kanunu” olarak da çevrilebilen Latince
bir terimdir; profesyonel bir görevi düzenleyen kurallar bütünü anlamına gelir.

27