Page 92 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa

HUKUKİ ARGÜMANTASYON TEORİSİ

hapse attırabilirim; çünkü bana olan borcunu ödemedi” (N1) ahlaki yar-
gısıyla ilgilidir. B, N1’i kabul ederse, o zaman PU’ya göre “Benim konu-
mumda olan her kişinin, borcunu ödemediği takdirde borçlusunu hapse
attırması gerekir” (R) kuralını da kabul etmek zorunda olduğunu böylece
tespit eder. R’nin B’ye uygulanması ise “C’nin de beni, yani B’yi, hapse
attırması gerekir” (N2) sonucunu doğurur. PU, B’nin N1’i kabul etmesi
halinde, N2’yi de kabul etmesini zorunlu kılar. O halde PP, B’nin ancak
“C beni hapse attırsın” talimatını kabul etmeye hazır olması, yani, kendi-
sinin hapse götürülmesi durumunda N2’yi kabul edeceğini söyler. Fakat
bu, B’nin isteklerine ve ilgilerine ters düşeceğinden, B buna hazır olma-
yacaktır. Şayet B bunu yapmaya hazır değilse, N1’den de vazgeçmek zo-
runda kalır. Dolayısıyla, B’nin A’yı hapse attırmaya ahlaken hakkı ola-
maz.

Verilen örnekte A’nın B ile olan ilişkisi, B’nin C ile olan ilişkisiyle
tamamen aynıdır. Yargılayan ve yargılananlar aynı durumdadır. Bu tür
vakalar nadirdir. Hare’e göre durumun bu şekilde olgusal olarak örtüş-
mesi yine de gerekli değildir. Yargılayanın kendisini varsayımsal olarak
yargılanan kişinin yerine koyması 174 ve söz konusu ahlaki kuralın sonuç-
larını bu durumda da kabul edip edemeyeceğini kendisine sorması yeter-
175
lidir.

çekilmiştir. Bu türden yeni bir formülasyondan kaynaklanan sorunlar burada tar-
tışılmayacaktır. Bu konuda bkz. D. P. Gauthier, Hare’s Debtors, in: Mind 77
(1968), S. 400 vd.; M. T. Thornton, Hare’s View of Morality, in: Mind 80 (1971),
S. 617 vd.; N. Hoerster, R. M. Hares Fassung der Goldenen Regel, in: Philosop-
hisches Jahrbuch 81 (1974), S. 188 vd.
174 Bu kapsamda ortaya çıkan zorluklar için bkz. C. C. W. Taylor, Critical Notice:
Freedom and Reason. By R. M. Hare, Mind 74 (1965), S. 286 vd.; H. S. Silvers-
tein, A Note on Hare on Imagining onseself in the Place of others, in: Mind 81
(1972), S. 448 vd.
175 Bkz. R. M. Hare, a.g.e., S. 93. Hare, “Özgürlük ve Neden” adlı kitabında, kişinin
kendisini ilgili kişi veya kişilerin yerine koyması gerekliliğinin PU’dan kaynak-
landığını varsayar. Böylece herkes eşit muamele görme hakkına sahiptir” postu-
latını “evrenselleştirilebilir olma zorunluluğunun sonucu” olarak niteler (R. M.
Hare, a.g.e., S. 118). Oysa, bunun PU’nun ve PP’nin ötesine geçen bağımsız bir
gereklilik olduğunu gösteren bazı kanıtlar vardır. PU ve PP, yargılayanın ahlaki
yargısının sonuçlarını kendisi için de kabul etmeye hazır olduğu zaman yerine

90