Page 65 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa

BAŞLICA PRATİK SÖYLEM TEORİLERİ

64
da uygun değildir. Çünkü her iki yönteme de izin vermek bir kenarda
dursun, yöntemlerin seçimi dahi bir değerlendirmeye ve bu suretle de
65
bir tutuma dayanır.

2.4. Stevenson’ın Teorisine Yöneltilen İtirazlar

Stevenson’ın teorisine karşı ileri sürülen en önemli itiraz, onun ah-
66
laki söylemi psikolojik yönden incelenmiş olmasıdır. Ahlaki ifadele-
rin duygusal açıdan önemi, bu ifadelerin duygusal tutumların değiştir-
mesini veya sağlamlaşmasını nedensel olarak etkileyebilme gücüne sa-
hip olmalarıdır. Argümanlar, psikolojik etki araçlarından başka bir şey
değildir. Bu arada kelimelerin ve cümlelerin de psikolojik etkileri ke-
sinlikle vardır. Fakat bu etkileri anlamak, kelimelerin anlamlarını ve
cümlelerin argüman olarak niteliklerini kavranmaktan ibaret değildir.
Doğru veya yanlış bir kavramanın bulunması durumunda ancak “an-
67
lam”dan söz edilebilir. Doğru ve yanlış kavrama sadece, her ikisini de
birbirinden ayıracak kurallar var olduğunda söz konusu olabilir. “An-
68
lam uzlaşımsal bir meseledir.” Ayrıca, argüman olarak öne sürülen bir
şey geçerli veya geçersiz olduğunda, ancak bir “argüman”ın varlığın-
69
dan söz edilebilir” . G’yi sizin iddianıza karşı bir argüman olarak öne
sürüyorum; ancak bu argüman ne geçerli ne de geçersizdir” diyen biri,
anlamlı bir cümle söylemiyordur. G ya geçerli ya geçersizdir ya da bir

yalnızca kanaati veya onayı beyan etmeye hizmet ettiğini düşünen hakikat teori-
lerine katılır (Ch. L. Stevenson, Retrospective Comments, S. 219). Bu da metinde
öne sürülen argümanı tartışmalı hale getirmektedir. Oysa Stevenson’ın tezi, ah-
laki anlaşmazlıkları yalnızca tutumlarla ilgili olarak doğrudan savunulabilir.
64 Ch. L. Stevenson, Ethics and Language, S. 156.
65 Ch. L. Stevenson, a.g.e., S. 158; Ch. L. Stevenson, Retrospective Comments, S.
197.
66 Bkz. G. C. Kerner, The Revolution in Ethical Theory, S. 52.
67 Grewendorf / Meggle, Zur Struktur des metaethischen Diskurses, S. 18.
68 J. O. Urmson, The Emotive Theory of Ethics, S. 34. Ayrıca bkz. G. C. Kerner,
a.g.e., S. 47: “Anlamın her zaman dilbilimine özgü kurallar tarafından yönetil-
mesi gerekir.”
69 J. O. Urmson, a.g.e., S. 86: “Her argümanın geçerli veya geçersiz olmasının ana-
litik olduğu pekâlâ düşünülebilir.”

63