Page 261 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa

HUKUKİ ARGÜMANTASYON TEORİSİ

geçerlidir. Sonuçta, gerekçede neyin bir olgu olarak kabul edileceği, is-
pat yüküne ilişkin bir kuralın yorumlanmasına bağlı olabilir. Hepsini
tek bir kaba atmamayı ve bahsedilen üç gerekçelendirme metodu ara-
sında dikkatli bir ayrım yapmayı gerekli kılan da tam olarak bu çok
yönlü bağlantılardır. Ancak bu şekilde etkileşimleri analiz edilebilir.

Aşağıdaki açıklamalarda sadece ne pozitif hukuk kuralı ne de am-
pirik ifade olan öncüllerin gerekçelendirilmesine odaklanılacaktır. Aşa-
ğıda “dışsal meşruluk”tan söz edildiğinde, aslında bu öncüllerin gerek-
çelendirilmesi kastedilmiş olacaktır.

2.1. Dışsal Meşruluğun Altı Grup Kural ve Kalıbı
51
Kaba bir sınıflandırmayla, argüman kalıpları ve dışsal meşruluk
kuralları altı gruba ayrılabilir: (1) Yorumlama kuralları ve kalıpları, (2)
dogmatik argümantasyon, (3) emsal karar değerlendirmeleri, (4) genel
52
pratik ve (5) ampirik argümantasyon ve de (6) bahsedilen özel hukuki
53
argüman kalıpları. Eğer bu gruplar daha az kelimeyle adlandırılmak
istenirse, (1) kanun, (2) dogmatik, (3) emsal karar, (4) us, (5) ampirik
argüman kalıbı ve (6) özel hukuki argüman kalıbı ifadeleri tercih edile-
bilir.
Bir dışsal meşruluk teorisinin görevi, en başta bu gruplarla özetle-
nen argüman kalıplarının mantıksal analizini yapmaktır. Bu analizin en
önemli neticesi, bu grupların birbirlerine bağlanmasının gerekli olup ol-
madığının ve buna dair olanakların öğrenilmesidir. Farklı kalıplardaki
argümanların karşılıklı etkileşimlerinin araştırılması, her şeyden önce

51 Argüman kalıbı kavramı için bkz. yukarıda S. 114 vd.
52 Ampirik argümantasyon hem doğrudan içsel meşrulukta kullanılan ampirik öner-
melerin gerekçelendirilmesine hem de ampirik olmayan önermelerin dışsal meş-
ruluklarında kullanılan ampirik önermelerin gerekçelendirilmesine hizmet eder.
Burada ikinci kullanım şeklinden bahsedilmektedir.
53 Dışsal meşruluk kurallarını ve kalıplarını sınıflandırırken Müller, şu altı grup
“somutlaştırma öğesini” birbirinden ayırır: (1) Metodolojik öğeler, (2) norm
alanı öğeleri, (3) dogmatik öğeler, (4) teori öğeleri, (5) çözüm tekniğine ilişkin
öğeler ve (6) hukuki veya anayasa politikasına ilişkin öğeler (Fr. Müller, Juris-
tische Methodik, S. 266, S. 146 vd.).

259