Page 109 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa

GEREKÇELERİN YAZILMASI: HÂKİMLER İÇİN EL KİTABI

Yukarıdaki iki revizyonda, açılış birimi, ister yan cümle isterse tam bir cümle olarak ele
alınsın, muhtemelen çoğu okuyucunun rahatça yönetebileceği uzunluktadır. İlk revizyon,
yirmi üçü açılış cümlesinde olmak üzere yirmi dokuz kelimeden oluşmaktadır. Birçok yazı
yazma eğitmeni, bir belge boyunca yaklaşık yirmi ila yirmi beş kelimelik ortalama bir cümle
uzunluğundan yanadır. Ortalama olarak mantıklıdır ancak bu önerinin, ortalamadan daha
uzun cümlelerden kaçınılması gerektiği anlamına geldiği düşünülmemelidir; sadece dikkatle
ele alınmaları gerekir. Gerekçeli karar yazımında oldukça uzun giriş cümleleri yaygındır ve
bunun iyi bir nedeni vardır ancak kontrolden çıkma eğilimini kontrol etmek önemlidir. Bir
cümlede “her ne kadar” veya “-dığı sürece” ifadelerini kullanmak, uzun ve hantal bir yan
cümle kurma konusunda karşı konulmaz bir dürtüyü tetikleyebilir. Bu nedenle potansiyel
tehlike olarak en yaygın boyun eğdirici ifadeleri/bağlaçları akılda tutmakta fayda vardır: her
ne kadar, çünkü, olsa bile, eğer, -ması durumunda, -dığı sürece, -e kadar, her nerede, -ıp -
madığı, iken.
Aşağıda, yalnızca laf kalabalığı nedeniyle değil aynı zamanda birbiri ardına yönetilemez
derecede uzun bir birim içerdiği için başarısız olan uzun bir cümlenin bir başka örneği ve-
rilmiştir:
Islah olabilirlik ile ilgili olarak her ne kadar ceza adaleti rejimi son yıllarda (kişilik bo-
zukluğu durumu da dâhil) temyiz edenin durumunun kötüleşmesini hafifletmek veya
önlemek için mevcut sayılabilecek ıslah araçlarının çoğunun artık cezaevi ortamında
mevcut olabileceği aşamaya kadar önemli ölçüde ilerlemiş olsa da bu onların,
mahkûmiyet tarihinde cezaevi ortamında mevcut olabildikleri veya aynı yoğunluk dere-
cesinde mevcut oldukları anlamına gelmemektedir.
Bu cümle birçok yönden kişiyi afallatmaktadır ancak öne çıkan ve en ıstırap veren özelliği
avukatın başının belasıdır: her iddiayı nitelendirme zorunluluğu. Cümle, okuyucudan cümle-
nin sonuna kadar netleşmeyen (netleştiği kadarıyla) büyük miktardaki bilgiyi aklında tutma-
sını gerektirmektedir. Şematik bir özet bu zorluğu göstermektedir:
Islah olabilirlik ile ilgili olarak,
her ne kadar ceza adaleti rejimi son yıllarda... önemli ölçüde ilerlemiş olsa da ıslah
yollarının çoğunun... mevcut olabileceği aşamaya kadar,
temyiz edenin durumunun kötüleşmesini hafifletmek veya önlemek için mevcut
olduğu değerlendirilen
(kişilik bozukluğu durumu da dâhil)
cezaevi ortamında artık mevcut olabildikleri
mevcut oldukları anlamına gelmemektedir
veya aynı yoğunluk derecesinde mevcut oldukları
mahkûmiyet tarihinde.
Bu cümlenin odak noktasını belirlemeye çalışırsak muhtemelen aşağıdaki italik cümle gibi
bir şey elde ederiz:
Temyiz edenin ihtiyaç duyduğu ıslah araçlarının çoğunun artık cezaevi ortamında bu-
lunması olası olsa da muhtemelen mahkûmiyet tarihinde mevcut değillerdi.

90