Page 52 - Microsoft Word - Lot3_GerekcelerinYazilmasiHakimlerIcinElKitabi_Matbaa

HUKUKİ ARGÜMANTASYON TEORİSİ

bir tartışma oluşturur. Bu kişilerin uzlaşmaya varabilmeleri için iki ih-
timal bulunmaktadır. İlk ihtimal, birinin diğerine iddiasının doğru oldu-
ğunu kanıtlaması, iddiasını meşrulaştırması, gerekçelendirmesi vs.’dir.
İkincisi ise birinin diğerine başka bir yolla onay vermesini sağlamaktır.
İkinci ihtimalde araçların sayısı oldukça fazladır. Her türlü ikna, psiko-
lojik olarak etkileme ve propaganda yöntemi ihtimal dahilindedir. İlk
3
durumda, ahlaki bir kanaatin meşrulaştırılması söz konusudur. İkinci
durumun gerçekleşmesi, en iyi ihtimalle psikolojik olarak açıklanabilir.
Aşağıda tartışılacak olan soru ise şudur: Ahlaki kanaatlerin gerekçelen-
dirilmesi mümkün müdür, şayet mümkünse, nasıl?

1. Natüralizm ve Sezgicilik

Bu soruyu olumlu anlamda basit ve şüpheye yer bırakmayacak bir
şekilde yanıtlayan iki metaetik pozisyon vardır: natüralizm ve sezgici-
lik. Bu iki teoriden herhangi birinin savunulabilir olması durumunda,
buradaki gibi bir rasyonel pratik söylem teorisi fuzuli hale gelecektir.

1.1. Natüralizm

“İyi” ve “olması gerekli” gibi normatif sözcelerin betimleyici ifa-
delerle tanımlanabileceğini varsayan, Moore’u takip eden teoriler bu-
4
rada “natüralist” olarak adlandırılmalıdır. Şayet söz konusu varsayım

3 Bir kanaatin, bir iddianın, bir ifadenin vb. meşrulaştırılması ile gerekçelendiril-
mesi kavramları arasında bazı farklılıklar olsa da bu kavramlar arasında önemli
benzerlikler de bulunmaktadır. Bir taraftan, meşrulaştırma kavramı gerekçelen-
dirme kavramından daha geniştir. Dolayısıyla, bir sözcenin meşrulaştırılması sı-
rasında konuşmacı sözcenin gerekçesiz olduğunu, ama belayı savuşturmak için
de gerekçesiz olmanın gerekli olduğunu kabul ederse, konuşmacının hem sözce-
sini meşrulaştırdığı hem de gerekçelendirdiği söylenebilir. Diğer taraftan, meş-
rulaştırma kavramı daha dardır. Her şeyden önce, bir itiraza veya bir şüpheye
yanıt olacak nitelikte nedenler sunulduğu zaman meşrulaştırma kavramından
bahsedilir. Aslında birçok bağlamda her iki kavram da kullanılabilir. Bu yüzden,
aşağıda bu iki kavram büyük ölçüde eş anlamlı olarak kullanılacaktır.
4 Bkz. G. E. Moore, Principia Ethica, Cambridge 1903, S. 40: “Bu şekilde etik
yaklaşımların belirli bir yöntemine natüralizm adını verdim […] Bu yöntem,
‘iyi ’yi doğal bir nesnenin veya bir doğal nesneler topluluğunun bir özelliğiyle

50